الزام به ثبت ولادت به همراه نمونه دادخواست

زمان تولد هر فرد علاوه بر اینکه آثار عاطفی و احساسی دارد، منجر به یک سری آثار و تبعات حقوقی است که نیاز به اجرایی شدن دارد و اولیا و سرپرستان طفل باید آن را بر عهده بگیرند. اولین اثر حقوقی تولد یک نوزاد برای والدین و سرپرستان او ثبت تاریخ تولد او می باشد. تاریخ تولد هر فرد از اهمیت زیادی برخوردار است و بر همه جوانب زندگی فرد از جمله ثبت نام در مدرسه تا استخدام در مشاغل و یا امور حقوقی و قانونی مثل احراز رشد و … تاثیر گذار است. از این رو ما نیز در این مقاله به موضوع مهم الزام به ثبت ولادت و هم چنین بررسی یک نمونه دادخواست مرتبط با این دعوی می پردازیم.

لزوم ثبت

منظور از واقعه ولادت همان تاریخ تولد فرد است که طبق قانون ثبت آن الزامی است. لزوم ثبت واقعه ولادت در قانون ثبت احوال مورد اشاره قرار گرفته است. طبق این قانون لازم است ولادت هر فردی که در ایران به دنیا می آید اعم از اینکه ایرانی یا غیر ایرانی باشد، اعلان و ثبت شود. در این باره ماده 12 قانون ثبت احوال مقرر داشته است که:

ولادت هر طفل در ایران اعم از این‌که پدر و مادر طفل ایرانی یا خارجی باشند باید به نماینده یا مامور ثبت احوال اعلام شود و ولادت اطفال ایرانیان مقیم خارج از کشور به مامور کنسولی ایران در محل اقامت و اگر نباشد به نزدیک‌ترین ماموران کنسولی و یا به سازمان ثبت احوال کشور اعلام شود.

ماده 12 قانون ثبت احوال

نحوه ثبت ولادت

برای ثبت تولد نوزاد لازم است که گواهی از طرف بیمارستانی که طفل در آنجا به دنیا آمده است صادر شود و والد طفل با در دست داشتن این گواهی به اداره ثبت احوال مراجعه و برای فرزند خود شناسنامه دریافت کند. از این رو با توجه به اینکه در حال حاضر اغلب نوزادان در بیمارستان ها به دنیا می آیند مشکلی وجود ندارد اما اگر طفل در شرایط دیگری به دنیا آمده باشد، مثل اینکه توسط ماما و یا در خانه متولد شده باشد، تکلیف نحوه ثبت ولادت چیست؟

ماده 15 قانون ثبت احوال به این سوال پاسخ داده است و مقرر داشته است که :

ثبت ولادت باید مستند به تصدیق پزشک یا مامای رسمی یا موسسه ‌ای که طفل در آنجا متولد گردیده است باشد، در غیر این صورت واقعه به تصدیق دو نفر گواه ثبت می‌شود.

ماده 15 قانون ثبت احوال

مهلت ثبت ولادت یا تولد نوزاد

کسی که مسئول ثبت تولد نوزاد است باید در مهلت مقرر قانونی این اقدام را صورت دهد. طبق تبصره ماده 15 قانون ثبت احوال:

مهلت اعلام ولادت 15 روز از تاریخ ولادت طفل است. روز ولادت و تعطیل رسمی بعد از آخرین روز مهلت به حساب نمی‌آید و در صورتی که ولادت در اثناء سفر زمینی یا هوایی یا دریایی رخ دهد مهلت اعلام آن از تاریخ رسیدن به مقصد محسوب می‌شود .

تبصره ماده 15 قانون ثبت احوال

اشخاص مسئول

ثبت ولادت طفل اصولا از وظایف پدر اوست اما در مواردی که پدر فوت کرده است و یا به دلایلی حاضر نیست ثبت واقعه ولادت بر عهده افرادی خواهد بود که در ادامه ذکر می شود. اشخاص مسئول ثبت ولادت از قرار زیر می باشند:

1. پدر یا جد پدری
2. مادر در صورت غیبت پدر و در اولین موقعی که قادر به انجام این وظیفه باشد.
3. وصی یا قیّم یا امین.
4. اشخاصی که قانونا عهده ‌دار نگهداری طفل می‌باشند.
5. متصدی یا نماینده موسسه‌ ای که طفل به آنجا سپرده شده است.
6. صاحب واقعه که سن او از 18 سال تمام به بالا باشد.

مجازات عدم ثبت تولد

اشخاصی که وظیفه ثبت واقعه ولادت را دارند اگر از انجام آن خودداری کنند علاوه بر اینکه از وظایف قانونی خود سر باز زنند، مرتکب جرم شده اند و برای آنها باید مجازات تعیین شود. مجازات عدم تولد طبق ماده 3 قانون تخلفات، جرائم و مجازات های مربوط به اسناد سجلی و شناسنامه عدم ثبت ولادت علاوه بر الزام به انجام تکالیف قانونی، به پرداخت جزای نقدی از 50.000 ریال تا 300.000 ریال محکوم می‌ شوند و در صورت تکرار ‌به حداکثر مجازات مذکور در این ماده محکوم خواهند شد.

دادخواست الزام به ثبت ولادت

در برخی از مواقع شخصی که مسئول ثبت واقعه ولادت است از انجام این کار به دلایل مختلف سر باز می زند از این رو افراد ذی نفع می توانند با تنظیم دادخواست الزام به ثبت ولادت، از دادگاه درخواست ثبت ولادت را نمایند. در اینجا یک نمونه دادخواست الزام به ثبت ولادت را بررسی می کنیم که به نحو زیر تنظیم می شود:

نام خواهان: فردی که قصد اقامه دعوا دارد اطلاعات خود را وارد می کند.

نام خوانده: اطلاعات فردی که قصد اقامه دعوا علیه او را دارید، وارد می کنید.

خواسته: در این قسمت خواسته را درج می کنید: ” الزام به ثبت ولادت و صدور گواهی تولد “

دلایل و منضمات: در این قسمت باید دلایلی که برای اثبات ادعای خود دارید را بنویسید و ضمیمه دادخواست کنید. دلایل در دعوای الزام به ثبت ولادت می تواند گواهی بیمارستان یا شهادت شهود باشد.

شرح دادخواست: شرح دادخواست یعنی اینکه در دادخواست به طور دقیق ذکر کنید از دادگاه با استناد به دلایل خود چه خواسته ای دارید. به عنوان نمونه در شرح دادخواست الزام به ثبت ولادت می توان چنین درج کرد:

” ریاست محترم دادگاه …. “

با سلام و ضمن عرض احترام اینجانب…. (نام و نام خانوادگی خود را به عنوان خواهان دعوا وارد کنید) با توجه به گواهی بیمارستان در تاریخ …. در بیمارستان … متولد شده ام و با توجه به عدم دریافت گواهی ولادت توسط اولیای قانونی با توجه به احراز سن 18 سالگی از دادگاه محترم به استناد مواد 12، 14، 15 و 16 قانون ثبت احوال درخواست الزام اداره ثبت احوال به ثبت ولادت و صدور گواهی ولادت را دارد.”