آیا می دانید اصطلاح قانونی خلع ید به چه معنا است؟ آیا اطلاع دارید که یک وکیل خلع ید چه خدماتی به شما ارائه می دهد؟ ما در این مطلب خود که تماماً توسط مشاورین حقوقی گروه وکلای مشفق گردآوری شده است تصمیم داریم با جزئیات به شرح کامل این موضوع بپردازیم و به تمامی سؤالات و ابهامات شما در این زمینه جامه عمل بپوشانیم.
خلع ید چیست؟
واژه خلع ید همان گونه که از اسمش هم پیدا است در لغت به معنای از بین بردن یک دست است. اما این واژه جدای از معنای لغوی خود ، یک اصطلاح قانونی است. از لحاظ قانونی خلع ید یک نوع دعوایی است که بر مبنای آن مالک یک ملک نظیر زمین، خانه، مغازه و… از متصرف غیر قانونی که آن را به عنوان مال غیرمنقول به تصرف خود در آورده شکایت کرده و از دادگاه می خواهد به این روند تصرف غیر قانونی پایان بخشیده و او را در باز پس گرفتن ملکش که از سلطه وی خارج شده یاری کند.
برای درک بهتر این اصطلاح مثالی را به صورت شفاف برایتان توضیح می دهیم. تصور کنید زمین کشاورزی تان را برای مدت زمانی طولانی کنار گذاشته و به آن سر نزدید. ناگهان پس از مدت ها که به آن مراجعه می کنید متوجه می شوید که شخصی یا اشخاصی آن را به تصرف خود درآورده و در آن مشغول فعالیتی هستند. چنانچه برای یک بار به او تذکر دهید که از ملکتان خارج شود و وی هیچ گونه اعتنایی به تذکر شما نداشته باشد در این شرایط می توانید با در دست داشتن سند مالکیت ملک خود، به مراجع قضایی مراجعه کرده و دادخواست خود را مبنی بر عدم تصرف غیر قانونی متصرف تنظیم کنید.
دانستن این نکته بسیار مهم است که شرط اصلی در درخواست چنین دعوایی داشتن مالکیت شش دانگ نسبت به ملک مذکور است. این به این معنا است که شما سندی را به دادگاه ارائه کنید که نشان دهد مالکیت تمام و کمال محل مذکور از آن شما است.
تقاضای خلع ید ملک مشاع چگونه انجام می پذیرد؟
برای آنکه با چگونگی و نحوه خلع ید ملک مشاع آشنا شوید بهتر است ابتدا تعریف کاملی از ملک مشاع داشته باشیم.
در حالت کلی ملک مشاع به اموال غیر منقولی گفته می شود که میان دو الی چند نفر مشترک است. به چنین شرایطی از لحاظ قانونی حقوق اشاعه گفته می شود.
در وضعیت و حالت اشاعه هر یک از شرکا از جزء به جزء ملک به اندازه مساوی سهم دارند. موقعیتی را تصور کنید که یک خانه یا هر ملک دیگری از طریق انحصار وراثت از وارث به تمامی ورثه ها به ارث رسیده است. این در حالی است که هیچ گونه حد و مرزی برای سهم آنان تعیین نشده است. بنابراین تمامی ملک به طور یکسان و مشاع در تملک تمامی آن ها است. حال سؤالی که اینجا مطرح می شود این است که در ملک مشاعه چگونه درخواست خلع ید کنیم؟ چرا که در این دسته از املاک به دلیل تعدد شرکا اختلافات بسیاری میان شرکا ایجاد می شود.
همان طور که در مطالب فوق نیز به آن اشاره شد این اصطلاح به دعوایی گفته می شود که هدف آن رفع تصرف عامرانه و غیر قانونی متصرفی است که بدون اجازه مالک ملک آن را تصاحب کرده است. در املاک مشاع نیز زمانی چنین دعوایی پیش می آید که یکی از مالکین بدون اذن و اجازه سایر آن ها در ملک مربوطه فعالیتی انجام داده باشد. برای طرح چنین دعوایی علیه متصرف یا متصرفین ملک مشاع، نیازی به حضور تمامی مالکین در دادگاه نیست. یکی از آن ها به نیابت از سایرین می تواند طرح مربوطه ملک مشاعی را مطرح کند.
چگونگی اجرای حکم خلع ید مشاعی
نحوه و چگونگی اجرای حکم خلع ید مشاعی مستلزم دو حالت زیر است:- چنانچه ملک مشاعی مذکور سابقه ثبتی در دفتر ثبت اسناد نداشته باشد در این حالت مرجع صلاح دادگاه، محل ملک مربوطه است.
- چنانچه ملک نیز از سابقه ثبتی در دفتر ثبت اسناد برخوردار باشد درخواست از دفتر مذکور و توسط وکیل خلع ید انجام می گردد.
مراحل اجرای حکم خلع ید
شایان ذکر است که دعوای حکم خلع ید صرفاً برای کسانی اجرا می شود از سند رسمی نسبت مالکیت ملک خود بهره متد هستند. فرقی ندارد که سند مغروزی یا مشاعی باشد. طی مراحل اجرای این طرح، ممکن است از سوی دادگاه خواسته شود تا فرد خواستار دعوای مذکور، دعوای دیگری نیز مانند دعوای مطالبه اجرت مطرح نماید. همچنین مقتضی است که فرد خواستار طرح بایستی تمامی مراحل مربوطه را با وکیل متخصص خلع ید یا وکیل ملکی در میان بگذارد. عنایتا مراحل اجرای حکم مذکور پیرامون رسیدگی به مواردی است که در ادامه به ذکر آن ها خواهیم پرداخت:- شیوه طرح درخواست طرح و نیز دفاع در این طرح و عند الزوم
- پاسخگویی به دادخواست فرد دعاوی که از،شخص متصرف علیه ملک رسمی خود شکایت نموده است
- مشخص نمودن موانع طرح دعوای مذکور
- بیان نمودن نحوه و چگونگی اجرای حکم مذکور به طرفین دعوا
- ایضاً شیوه خلع مشاعی برای املاک مربوطه
خلع ید در صلاحیت کجا است؟
باید گفت که یکی از نکات قابل توجه و پر اهمیتی که بایستی در رابطه خلع ید دانست این است که این اصطلاح قانونی صلاحیت کجا است. در حقیقت دادگاه تنها محلی برای وقوع اموال غیر منقول و همچنین رسیدگی به این موضوع است.
اجرای خلع ید چقدر زمان می برد؟
از آنجایی که صدر حکم مربوط دعوای خلع ید به شرایط مختلفی اعم از زمان رسیدگی که توسط دادگاه معین می شود، پیگیری های مکرری که از سوی متقاضی دعوا انجام می گردد و… بستگی دارد لذا در خصوص مشخص نمودن زمان کافی برای اجرای این حکم نمی توان پاسخ دقیق و مناسبی ارائه داد. ناگفته نماند که رسیدگی های مکرر قاضی پرونده در تسریع روند آن تأثیرات بسزایی دارد.
چگونگی اعتراض به اجرای حکم خلع ید بر اساس ماده قانونی خلع ید
بر اساس ماده 417 قانون مدنی مبنی بر آیین دادرسی چنانچه رأی صادره از سوی قاضی پرونده در خصوص اجرای حکم خلع ید موجب ضایع شدن در حق یکی از اشخاص پرونده گردد وی می تواند نسبت به حکم صادر شده در هر مرحله ای از رسیدگی اعتراض نماید. شایان ذکر است که شکایت و دفاع در دعوی مذکور در تمامی روند اجرای پرونده، بدون رعایت تشریفات مربوط به آیین دادرسی و پرداخت هیچ گونه هزینه ای است. ذکر این نکته ضروری است که وکیل پایه یک دادگستری به شما کمک شایانی می‌کند.
دعوی خلع ید علیه مستأجر
اگر بخواهیم در کنار طرح های مربوط به صلاحیت قانونی خلع ید از جمله خلع ید از ارث طرح های دیگری را هم برشماریم آن دعوی برعلیه مستأجر است. در این دعوی، چنانچه رابطه قراردادی میان مستأجر و موجر وجود داشته باشد به عبارتی ادامه رابطه استیجاری بر خلاف قرارداد باشد در این صورت دعوی مربوطه برعلیه متصرف جایز نیست. چرا که ما در مطالب فوق هم به آن اشاره نمودیم که این اصطلاح قانونی در زمانی و در شرایطی مطرح می گردد که هیچ گونه قراردادی مابین مالک و متصرف یک ملک وجود نداشته باشد. چنانچه چنین اتفاقی صورت گیرد بایستی حتماً از طرح دعوی تخلیه ید علیه مستأجر استفاده شود.
دفاع در دعوی خلع ید
در زمانی خوانده یا همان متصرف ملک برای دفاع در دعوی خلع ید در دادگاه حاضر می گردد بایستی حتماً تمامی دلایل و شواهد مشهود قانونی بودن تصرف خود را به قاضی پرونده ارائه دهد. به بیانی ساده تر باید فرد خوانده اثبات نماید که تصرفش ناشی از چیست.
سید میثم رضویه ، وکیل پایه یک دادگستری آماده ارائه خدمات در زمینه خلع ید می باشد. هم اکنون می توانید با ما شماره 09133637367 تماس بگیرید.