اثبات زوجیت در حقوق ایران به چه نحوی است؟

دعوای اثبات زوجیت جز آن دسته از مرافعه های حقوقی می باشد که در دادگاه خانواده بررسی می‌شود. در برخی موارد این مسئله پیش می آید که مرد یا زن رابطه زوجیت خود را تکذیب می نمایند از جمله ازدواج موقت ( صیغه ) یا دائم که در این شرایط، تکذیب کننده رابطه زوجیت بایستی تقاضای خود را به اثبات برساند. اختلاف چنین اثباتی جز آن دسته از خواسته‌ها می باشد که در صورت فقدان ثبت پیشامد نکاح از طرف آقا و تکذیب یکی از دو طرف یا اثبات زوجیت در صورت فوت زوج به وسیله ادعا کننده بر اساس ماده 1257 قانون مدنی در دادگاه خانواده مورد توجه واقع می شود‌.

در زمان دعوای اثبات ازدواج ادعا کننده بایستی دادنامه ای بر اساس تقاضای صدور حکم بر تأیید پیشامد زوجیت طراحی نموده و آن را به دادگاه خانواده تحویل نماید. از آنجایی که دادگاه خانواده به هدف وارسی به مسائل دعاوی خانوادگی در همه حیطه های قضایی شهرستان بر پایه ماده 1 قانون پشتیبانی خانواده ایجاد نخواهد شد، دادگاه ناحیه مستقر در آن حیطه بر اساس قانون پشتیبانی خانواده به اختلافات خانوادگی رسیدگی خواهد نمود. لازم به ذکر است چنانچه ادعا کننده رابطه ازدواج خانم است یا آقا و یا اینکه مدرک نکاح که حاکی از پیشامد رابطه زوجیت بین تابعین دعوا وجود دارد یا نه و یا با عنایت به اینکه مدعی علیه در حال حاضر زنده است یا اینکه فوت نموده است و در هنگام بسته شدن عقد نکاح و جاری شدن خطبه عقد ازدواج شاهدانی وجود داشته یا فیلم مربوط به مراسم موجود باشد یا نه می تواند متمایز باشد.

اگرچه مرد در پیشگاه شاهدانی، زنی را به عقد خود در بیاورد اما اقدام به ثبت ننماید و فوت شود در این شرایط زن همچون ادعا کننده زوجیت افزون بر اینکه ورثه شخص فوت شده را به سان مدعی علیه سمت دعوا قرار دهد و علل و شواهد دعوا را عرضه نماید لازم است بر اساس مواد 278 ، 279 قانون آیین دادرسی مدنی که اظهار می نماید در دعوای بر میت بعد از به جا آوردن حجت، سوگند خواهان هم ضروری است و بایستی سوگند مربوطه را افزون بر دیگر برهان های اثبات دعوا در گروه مربوط به علل و پیوست ها در دادنامه ای که تقاضای اثبات زوجیت می باشد به دادگاه خانواده ارائه شود و به سان یکی از علل عرضه نماید. با توجه به اینکه در مسائل ذکر شده علیه اثبات زوج بودن در صورت فوت زوج بوده حائز آثار مالی نظیر مهریه، ارث و … اگرچه به این موارد توجه نشود حق و حقوق زن ضایع و تباه می شود. لازم به ذکر است که اساساً کلیه اشخاص دارای تبحر و خبرگی لازم در قضایای حقوقی و قضایی مخصوصاً در مسائل مربوط به حقوق خانواده نمی باشند و باید این کار را به یک وکیل باتجربه اثبات زوجیت بسپارید.

آشنایی با مراحل و مدارک لازم برای اثبات زوجیت

خانم یا آقایی که ادعا کننده اثبات زوجیت است بایستی مدارک و اسناد ماهیتی خویش را ارائه نمایند.

مدارک لازم برای اثبات زوجیت شامل کارت ملی، شناسنامه و همچنین سند نکاح را به همراه کلیه اسناد و شواهدی که می تواند به تأیید داعیه خود کمک کند نظیر شهادت شهود، گواهی استماع مطلعین و همچنین اموراتی مانند پرداخت مهریه، نفقه از سوی آقایان، مهیا سازی مسکن مشترک، پیغام ها و مکالمه های مربوطه را جمع آوری نموده و طی آماده سازی دادنامه به دفتر قضایی استرداد نماید. نحوه تنظیم دادخواست از اهمیت زیادی برخورداد است.

اختلافات اثبات زوج بودن و طرح دادنامه آن و گردآوری ادله و شیوه پشتیبانی در آن از ابهامات ویژه‌ای بهره‌مند است و اساساً جز دعوی مهم در دادگاه به حساب می آید که تأیید آن کاری بس سخت، طاقت فرسا و زمان بر است‌. در این صورت ضروری است تا از فردی خبره و برخوردار از علم وکالت در حقوق خانواده استفاده کنید تا از شکست در پرونده خود جلوگیری کنید.

آشنایی با دلایل اثبات زوجیت دائم و موقت

 دادخواست اثبات زوجیت دائم و موقت به وسیله یکی از دو طرف زوج احتمالی، در برابر دیگری مطرح می شود. اساساً هر شخصی ادعا دارد بر دیگری حق و حقوقی دارد بایستی این ادعای خود را به اثبات برساند. ادعای ازدواج هم از این قاعده مستثنا نیست. در این صورت مرد یا زن بایستی اثبات ازدواج دائم یا اثبات ازدواج موقت خود را در قالب دادخواست به مراجع قضایی تحویل دهد. در ادامه 6 روش اثبات زوجیت را بررسی می‌کنیم.

• اقرار:

در مسائل حقوقی اقرار با ارزش ترین علت به شمار می آید و بر اساس ماده 1275 قانون مدنی یکی از مورد اعتماد ترین راه های اثبات زوجیت می باشد. اقرار بدین مفهوم است که فردی از وجود حقی به سود دیگری و به زیان خود اطلاع می دهد. در پیوند زوجیت اگرچه آقا یا خانمی از وجود این رابطه میان خود و دیگری اطلاع دهد آن پیوند به آسانی تأیید می شود. اقرار چنانچه شفاهی، کتبی، ضمنی، واضح، گفتاری یا حتی عملی باشد به اثبات زوجیت کمک شایانی می کند.

• سند کتبی:

اکثر زن و شوهر ها در آغاز عقد، مدرک ازدواجی را امضا می کنند که این مدرک و شواهد به شکل رسمی یا غیر رسمی به دو طرف ارائه می شود، مدارک کتبی یکی از مهم ترین و معتبر ترین اسلوب اثبات ازدواج دائم یا اثبات ازدواج موقت در کلیه دعاوی حقوقی است. در اختلافات مربوط به اثبات زوجیت سند نکاح یا ازدواج واضح ترین علت بر وجود پیوند همسری میان دو طرف می باشد.

سند نکاح اگرچه در دفتر ثبت احوال طرح نشده و به ثبت نرسیده باشد و تنها در حضور دو طرف و اقوام تنظیم و به امضا رسیده باشد می تواند در دادگاه به اثبات زوجیت کمک شایانی نماید ولی ارزش مدارک نکاح رسمی را ندارد.

• شهادت شهود:

یکی دیگر از دلایل اثبات زوجیت دائم یا اثبات صیغه شهادت شهود می باشد که مهم‌ترین علل اثبات زوجیت می باشد، شهود اشخاصی می باشند که در زمان پیشامد عقد در مراسم حضور داشته و شاهد عقد نکاح بوده اند. برای ثابت کردن ازدواج دائم یا صیغه شفاهی، این شاهدان می توانند به دادگاه رجوع نموده و در رابطه با زوجیت آن ها شهادت دهند.

• سوگند:

در قیاس با دیگر علل سوگند خفیف و سست ترین علت به حساب می آید.  سوگند به 2 بخش مدعی و منکر تسهیم می شود. سوگند مدعی برای اثبات ازدواج محدود و استفاده آن چنانی ندارد. اثبات صیغه موقت در دادگاه توسط 2 عدد شاهد تأیید می شود و در صورت فقدان اثبات با سوگند مورد تأیید واقع می شود.

• مراوده و هم زیستی:

چنانچه زن و مرد به نوعی با همدیگر مراوده دارند که بر اساس عرف کلیه زن و شوهر ها بدین گونه در ارتباط هستند می تواند علتی بر وجود ارتباط زناشویی میان آن ها باشد به عنوان مثال: زندگی مشترک دراز مدت در یک خانه، خلوت کردن و…

• شیاع و استفاضه:

یکی دیگر از دلایل مهم اثبات زوجیت دائم یا اثبات زوجیت موقت شیاع و استفاضه می باشد که در این ادله می توان مسائلی نظیر فوت، نکاح، تملک مطلق، واگذاری و حکومت قاضی با استفاضه تأیید نماید.

به طور حتم نمی توان به مشایعت نمودن ناظران نسبت به اثبات زوجیت کفایت نمود به این دلیل که با 2 شاهد می توان به اثبات این امر دست زد.

وکیل اثبات زوجیت چه کسی است؟

مشاوره حقوقی اثبات زوجیت حاوی فرد یا افرادی که برای راهنمایی و کمک واجب برای مسائل حقوقی مبادرت به همکاری با افراد می نمایند.وکیل اثبات زوجیت می توان یکی از افراد زیر باشد:

1. شخصی که دارای مدرک لیسانس یا مقطع بالاتر در رشته حقوق باشد.
2. وکیل اثبات صیغه بایستی کار بلد، ماهر و پیشینه کار در دادگستری را داشته باشد.
3. این وکلا بایستی مجوز آن ها به وسیله مراکز صلاحیت دار صدور گشته باشد.

وکیل اثبات ازدواج بایستی اطلاعات و آگاهی های لازم و کاملی از قوانین و روند قضایی داشته باشند تا به وسیله این اطلاعات بتواند روال کار را به راحتی پیش ببرند.