اجرت المثل چیست؟ بررسی 0 تا 100

وقتی کسی برای دیگری کاری انجام می دهد علی الاصول مستحق دریافت وجه یا مالی است که به آن اجرت گفته می شود. همچنین وقتی شخصی از ملک متعلق به دیگری استفاده می کند نیز باید به مالک وجهی را بابت استفاده از آن پرداخت کند که البته ممکن است توافقات مختلفی در این باره صورت بگیرد. مانند اینکه انجام دهنده کار یا مالک ملک اعلام کند که قصد تبرع دارد یعنی کار را رایگان انجام خواهد داد یا ملک را رایگان در اختیار دیگری قرار می دهد که این موضوع نیاز به اعلام صریح یا ضمنی دارد.

با این حال فرض دیگری که ممکن است ایجاد شود این است که توافقی درباره پرداخت این قسم وجوه صورت نگیرد که در اینجا بحث اجرت المثل به میان می آید. از این رو ما در گروه وکلای مشفق برای آشنایی بیشتر با مفهوم اجرت المثل به تعریف اجرت المثل، اجرت المثل ایام زناشویی و اجرت المثل ملک می پردازیم.

اجرت المثل چیست؟

اجرت المثل از ترکیب دو کلمه اجرت و مثل ایجاد شده است به این معنی می باشد که اجرت در موارد مشابه موضوع مورد اختلاف چقدر است.

اجرت المثل در عالم حقوق در مقابل اجرت المسمی قرار دارد. اجرت المسمی به وجهی گفته می شود که با توافق طرفین برای انجام کار یا استفاده از مالی باید پرداخت شود اما اجرت المثل وقتی باید پرداخت شود که طرفین برای استفاده از مالی یا انجام کاری بر میزان مشخصی اجرت توافق نکرده باشند، مثل زمانی که فردی بدون اجازه دیگری از مال متعلق به او استفاده می کند.

وکیل اجرت المثل

تمامی دعاوی حقوقی نیاز به تخصص مخصوص به خود را دارد. اگر شما هم پرونده ای دارید و نیاز به وکیل اجرت المثل دارید، میتوانید با وکلای پایه یک دادگستری گروه وکلای مشفق در تماس باشید.

انواع اجرت المثل

اجرت المثل در حالت کلی به دو نوع تقسیم می شود که عبارت است از :

• اجرت المثل ناشی از انجام عمل: این نوع از انواع اجرت المثل ناظر به وقتی است که فردی برای دیگری بدون داشتن قصد تبرع کاری را به دستور او انجام می دهد. در این شرایط آمر باید اجرتی را به عنوان حق الزحمه به عامل پرداخت کند؛ اجرت المثل ایام زوجیت در این دسته از انواع اجرت المثل قرار می گیرد.
• اجرت المثل ناشی از استفاده از مال: اجرت المثل استفاده از مال که بیشتر ناظر بر اجرت المثل ملک و اجرت المثل ایام تصرف می باشد که رایج ترین مثال آن استفاده از ملک مستاجره بعد از اتمام مدت اجاره بدون اجازه مالک است.

اجرت المثل ایام زناشویی

اجرت المثل ایام زوجیت به اجرتی گفته می شود که مرد باید بابت انجام برخی از امور به زن بپردازد. تبصره ماده 336 قانون مدنی به موضوع اجرت المثل ایام زوجیت پرداخته است و مقرر داشته است که :

چنانچه زوجه کارهایی را که شرعا به عهده وی نبوده و عرفا برای آن کار اجرت‌المثل باشد، به دستور زوج و با عدم قصد تبرع انجام داده باشد و برای دادگاه نیز ثابت شود، دادگاه اجرت‌المثل کارهای انجام گرفته را محاسبه و به پرداخت آن حکم می ‌نماید.

تبصره (الحاقی 1385/05/09)

بنابراین برای اینکه اجرت المثل به زوجه تعلق بگیرد، زن باید کارهایی را به دستور مرد انجام دهد که عرفا در وظایف او نیست و علاوه بر این احراز شود که زوجه قصد نداشته است که این امور را به صورت رایگان و با قصد تبرع انجام دهد. در صورتی که تمامی این شرایط وجود داشته باشد مرد موظف به پرداخت اجرت المثل به زوجه است و در صورتی که از پرداخت آن خودداری کند زوجه می تواند از طریق قانونی احقاق حق نماید.

اجرت المثل ملک چیست؟

همانطور که پیش از این هم گفته شد در صورتی که فردی از ملک دیگری استفاده کند باید مبلغی را تحت عنوان اجرت المسمی به او بپردازد اما اگر استفاده کننده بدون اجازه مالک از ملک استفاده کند یا اینکه توافقی درباره مقدار پرداختی صورت نگیرد، می توان اقدام به دریافت اجرت المثل ملک نمود.

اجرت المثل ملک که به آن اجرت المثل ایام تصرف هم گفته می شود دارای مصادیق متنوعی است به عنوان مثال در غصب، استفاده بیش از موعد از مال الاجاره یا مال مورد ودیعه و … . در همه این موارد مالک می تواند از متصرف ملک خود هزینه ایام تصرف ملک را مطالبه کند.

نحوه مطالبه اجرت المثل ایام تصرف

برای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف خواهان دعوا باید بعد از تنظیم دادخواست و تعیین نوبت رسیدگی در جلسه دادگاه حاضر شده و حقوق خود را از مرجع قضایی مطالبه کند. خواهان برای اثبات اینکه ملک در تصرف دیگری بوده باید مدارک و دلایل کافی داشته باشد از جمله می توان به سند مالکیت، شهادت شهود و .. استناد نمود. مطالبه اجرت المثل ایام تصرف زمانی ممکن است که تصرف ملک توسط دیگری محرز بوده و به صورت ممتد و آشکار صورت گرفته باشد.

دقت داشته باشید که دعوای مطالبه اجرت المثل ایام تصرف اگرچه یکی از دعاوی رایج در محاکم دادگستری است اما با توجه به شرایط اثباتی و همچنین انتخاب مرجع قضایی صالح در این دعاوی اغلب بدون مراجعه به وکیل گرفتن نتیجه به سختی ممکن خواهد بود؛ از این رو توصیه می شود در جهت صرفه جویی در وقت و هزینه خود به یک وکیل حرفه ای در این زمینه مراجعه کنید.